Ιδιοκτησία για τους ανθρώπους, όχι για το κέρδος

Παρά την πληθωρική παραγωγή κριτικών έργων για την παγκοσμιοποίηση και την ελεύθερη οικονομία της αγοράς, το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας παραμένει περίπου εκτός συζήτησης, όπως εξάλλου και οι εναλλακτικές προοπτικές που προτείνονται από τα κοινωνικά κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Κι όμως η ιδιοκτησία αποτελεί τον πυρήνα του σημερινού οικονομικού συστήματος, το οποίο δεν σέβεται ούτε την ανθρώπινη ζωή ούτε τη φύση. Εξετάζοντας σε βάθος τη νεωτερική έννοια της ατομικής ιδιοκτησίας, οι δύο συγγραφείς παρακολουθούν την ιστορική συγκρότηση της έννοιας αυτής, συνδέοντάς τη με τα σύγχρονα προβλήματα. Ξεκινώντας από τον Χομπς και τον Λοκ, δείχνουν με ποιον τρόπο η απόλυτη και ακραία μορφή της ιδιοκτησίας οδηγεί στη νεοφιλελεύθερη οικονομική λογική, που κυριαρχεί σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι Ντούχρο και Χινκελάμμερτ υποστηρίζουν πως ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε την καταστροφή των ανθρώπων και της φύσης, αλλά και το αδιέξοδο της τρομοκρατίας, είναι να αναμορφώσουμε την έννοια της ιδιοκτησίας, προσαρμόζοντάς την στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και στη λογική του κοινού καλού. Εξετάζουν με ποιους πρακτικούς τρόπους θα μπορούσε να οριστεί εκ νέου η έννοια και η νομική υπόσταση της ιδιοκτησίας στις διάφορες μορφές της, ιδίως όσον αφορά τα κοινά αγαθά και τα μέσα παραγωγής, εκθέτοντας τις εναλλακτικές προτάσεις των κοινωνικών κινημάτων και των Εκκλησιών. Οι συγγραφείς, εκτός από τον ειδικό πρόλογο, προσέθεσαν στην ελληνική έκδοση και ένα επίμετρο, όπου παρουσιάζουν τις θεωρητικές και πρακτικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων, εστιάζοντας ιδίως στο οικουμενικό κίνημα.

Δείτε εδώ το κείμενο του Δημήτρη Μπαλτά (περ. Νέος Ερμής ο Λόγιος, τχ. 8, Φθινόπωρο 2013).