Τι είναι θεολογία σήμερα;

Στα δύο δοκίμια που απαρτίζουν το βιβλίο ο συγγραφέας επιχειρεί κατ’ αρχάς μια συνοπτική έκθεση της σύγχρονης θεολογίας, των προβλημάτων και των στόχων της, καθώς και των σημαντικότερων τάσεών της όπως παρουσιάζονται σε αυτόν ως εμπλεκόμενο και συμμετέχοντα στο θεολογικό γίγνεσθαι. Δεν αποπειράται να παράσχει μια απλή αντικειμενική έκθεση, διότι έχει συνείδηση ότι όποιος ομιλεί ως σύγχρονος θεολόγος για τη σύγχρονη θεολογία ομιλεί πάντοτε υποκειμενικά και ως άμεσα εμπλεκόμενος.

Επιπλέον εκθέτει με σαφήνεια την αναγκαιότητα και τις δυσχέρειες της επικαιροποίησης της θεολογίας, με τις οποίες έχουν να αντιπαλέψουν όλοι οι θεολόγοι, ιδίως οι θεολόγοι στους σύγχρονους καιρούς. Η σύγχρονη θεολογία δεν είναι μόνο κατά χρονολογική έννοια θεολογία του παρόντος: πρέπει να είναι σύγχρονη και σύμφωνα με τη θεολογική έννοια του «καιρού». Το «παρόν», η επίκαιρη «παρουσία», είναι ένα διαρκές αίτημα και ένα ενδοϊστορικά πάντοτε εκκρεμές ζητούμενο της χριστιανικής θεολογίας, επειδή τούτη είναι ο αναστοχασμός μιας ιστορικής και όχι μιας μυστικιστικής πίστης. Θέλοντας η θεολογία να ομιλήσει περί Θεού στο όνομα του Χριστού, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορική ανάμνηση και τις μαρτυρίες που την παραδίδουν. Οφείλει να «επικαιροποιήσει» τη θεμελιώδη ιστορική ανάμνηση του Χριστού, για να ερμηνεύσει υπό το φως της το παρόν και να αποκαλύψει το μέλλον που εμπεριέχεται σε εκείνο το ιστορικό παρελθόν. Όσο μπορεί αυτή η ιστορική πίστη να καταστήσει προσιτό το μέλλον του παρελθόντος τόσο θα είναι ζωντανή και ο θεολογικός της αναστοχασμός θα έχει σημασία. Εάν τούτο δεν είναι πλέον δυνατό, τότε η ιστορική ανάμνηση του Χριστού πέφτει θύμα της ιστορικής απόστασης και ο θεολογικός προσανατολισμός του παρόντος μεταβιβάζεται σε άλλους. Η «επικαιροποίηση» της ιστορικής μνήμης του Χριστού και της παράδοσης του Ευαγγελίου του είναι συνεπώς μια ζωτική αποστολή της χριστιανικής θεολογίας.